1- Helal Kazanca
Teşvik ve Haram Kazançtan Sakındırma
1. İbn Mes'ud
- - (-)
15064- Abdullah b.
Mes'üd der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: ''Allah
rızıkları aranızda paylaştırdığı gibi ahlakınızı da öyle paylaştırmıştır. Allah
dünyalıkları hem sevdiği, hem de sevmediği kullarına verir, ancak dindarlığı
sadece sevdiği kullarına bahşeder. Allah birini dindar kıldığı zaman onu
seviyor demektir. Canım elinde olana yemin olsun ki kulun kalbi ve dili
selamette olmadıktan sonra kendisi Müslüman olmuş sayılmaz. Komşuları, vereceği
zarardan emin olmadığı sürece kul mümin biri sayılmaz. '' Ashab: "Ey
Allah'ın Resulü! Bu zararlar nedir?" diye sorunca, Allah Resulü (Sallallahu
aleyhi ve Sellem): ''Eziyet ve zulümleridir'' buyurdu ve şöyle devam etti:
''Kişi haram yoldan kazandığı malı infak etse de bereketini göremez. Bu maldan
vereceği sadakalar kabul görmez. Bu maldan yanında tuttuğu miktar onun
cehennemde azığı olur. Allah kötülüğü başka bir kötülükle gidermez. Fakat
kötülüğü yapılan bir iyilikle temizler. Zira pis olan bir şeyi pis olan başka
bir şey silemez.''
[Sahih]
Heysemi,
Mecmau'z-Zevaid'de (1/53): "Hadisi Ahmed rivayet etti. Ravilerinin bir
kısmının durumu belli
değildir, ancak çoğu güvenilirdir" demiştir. Hadisin bir bölümünü de
Hakim, Müstedrek'te (1133, 34) rivayet etti.
2. Ebu Hureyre
- - (-)
15065- Ebu Hureyre'nin
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur:
''Ey insanlar! Allah temizdir ve kullarından sadece temiz olan şeyleri sever.
Allah müminlere emrettiği şeyleri Nebilerine de emretmiştir. Nebilerine: ''Ey
Nebiler! Temiz şeylerden yiyiniz ve iyi ameller işleyiniz. Doğrusu ben, sizin
yaptığınız şeyleri tamamen bilirim. ''[Mü'minun 51] buyurmuştur. Müminlere de:
''Ey iman edenler! Size verdiğimiz rızıkların temiz olanlarından yiyin. Eğer
siz yalnız Allah'a kulluk ediyorsanız O'na şükredin''[Bakara 172] buyurmuştur.
'' Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem) devamında şöyle buyurdu: ''Bir
adam uzun bir yolculuğa çıkarı saçı başı dağınık ve toz içindedir. Bu şekilde
ellerini kaldırıp: ''Ya Rab! Ya Rab!'' diye dua etmeye başlar. Oysa yediği
haramdırı içtiği haramdırı giydiği haramdır. Haram içinde yetişip büyümüştür. Böylesi
bir kişinin duasına nasıl icabet edilsin?''
[Sahih]
.
Diğer tahric: Müslim
(2309), Tirmizi (2989) ve Darimi (2717) rivayet ettiler.
3. Ebu Hureyre
- - (-)
15066 (1)- Ebu
Hureyre'nin bildirdiğine göre Hz. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
''İnsanIara öyle bir zaman gelecek ki kişi, elde ettiği malın helal mi, haram
mı olduğuna aldırış etmeyecektir'' buyurmuştur.
[Sahih]
Diğer tahric: Buhari,
buyu' (3/77) rivayet etti.
15067 (2)- Ebu
Hureyre'nin bildirdiğine göre Hz. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
''İnsanIara öyle bir zaman gelecek ki kişi, elde ettiği malın helal mi, haram
mı olduğuna aldırış etmeyecektir'' buyurmuştur.
[Sahih]
15068 (3)- Ebu
Hureyre'nin bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
''İnsanIara öyle bir zaman gelecek ki kişi, elde ettiği malın helal mi haram mı
olduğuna aldırış etmeyecektir'' buyurmuştur.
[Sahih]
4. Nu'man b. Beşir
- - (-)
15069 (1)- Nu'man b.
Beşir'in bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurmuştur: ''Helal olan şeyler açıklanmış, haram olan şeyler de belli
olmuştur ve ikisi arasında da şüpheli şeyler bulunmaktadır. Şüpheli şeylerden
sakınan kişi, harama götüren şeylerden de uzak durmuş demektir. Bilinmelidir ki
kişi, sürüsünü yasak alanın çevresinde otlattığı zaman sürünün bu alana girmesi
çok da uzak olmaz. ''
[Sahih]
Diğer tahric: Buhari,
iman (1/20), Müslim 3/1219 (1220), Ebu Davud 3/243 (3329), Tirmizi 3/511
(1205), Nesai 7/242 (4453), İbn Mace 2/1318 (3984) ve Darimi 2/319 (2531)
rivayet ettiler.
15070 (2)- Amir der ki:
Nu'man b. Beşir'in, kulaklarına işaret ederek şöyle dediğini işittim:
"Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in şöyle buyurduğunu işittim:
''Helal olan şeyler açıklanmış, haram olan şeyler de belli olmuştur ve ikisi
arasında da şüpheli şeyler bulunmaktadır. İnsanların çoğu bu şüpheli şeylerin
helal mi, yoksa haram mı olduğunu bilmemektedir. Bundan dolayı bu şüpheli
şeylerden sakınan kişi, dinini ve onurunu kurtarmış olur. Bu şüpheli şeylere
bulaşan kişinin de haram olan şeye bulaşması uzak değildir. Bu kişi de yasak
alanın çevresinde sürüsünü otlatan kişi gibidir ki, sürünün yasak bölgeye
girmesi pek yakın olur. Bilin ki her bir otoritenin bir yasak alanı vardır.
Allah'ın yasak alanı da haram kıldığı şeylerdir.''
[Hasen]
15071 (3)- Amir der ki:
Nu'man b. Beşir'in bize lıutbe verirken şöyle dediğini işittim:
"Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in şöyle buyurduğumu işittim:
''Helal olan şeyler açıklanmış, haram olan şeyler de belli olmuştur ve ikisi
arasında da çoğu insanın (hükmünü) bilmediği şüpheli şeyler bulunmaktadır. Bu
şüpheli şeylerden sakınan kişi, dinini ve onurunu kurtarmış olur. Bu şüpheli
şeylere bulaşan kişi de harama düşmüş demektir. Bu kişi de yasak alanın
çevresinde sürüsünü otlatan kişi gibidir ki, sürünün yasak bölgeye girmesi çok
uzak değildir. Bilin ki her bir otoritenin bir yasak alanı vardır. Allah'ın
yasak alanı da haram kıldığı şeylerdir. Bilin ki insan vücudunda bir et parçası
vardır ki iyi olduğu zaman bütün vücut iyi olur. Bu parça kötü olduğu zaman da
bütün vücut kötü olur. Bu et parçası da kalptir, ''
[Sahih]
Diğer tahric: Müslim
(4101) rivayet etti.
15072 (4)- Şa'bi der ki:
Nu'man b. Beşir'i işittim, diyordu ki: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem)'in şöyle buyurduğumu işittim: ''İnsan vücudunda bir et parçası vardır
ki sağlam ve iyi olduğu zaman bütün vücut sağlam ve iyi olur. Bu parça kötü
olduğu zaman da bütün vücut kötü olur. Bu et parçası da kalptir.''
[Hasen]
Şa'bi der ki:
"Nu'man'ın hadis rivayet ederken: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem)'in şöyle buyurduğunu işittim" dediğini işittiğim zaman minberde
bir daha kimseden "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in şöyle
buyurduğunu işittim" sözünü artık duyamayacağımı düşünürdüm."
[Sahih]
15073 (5)- Şa'bi der ki:
Nu'man b. Beşir'i işittim, diyordu ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem)'in şöyle buyurduğumu işittim: ''Helal olan şeyler açıklanmış, haram
olan şeyler de belli olmuştur ve ikisi arasında da şüpheli şeyler
bulunmaktadır. Şüpheli şeylerden sakınan kişi, haram olduğunu bildiği şeylerden
daha fazla sakınacaktır. Şüpheli şeyleri yapmaya cüret eden kişinin de haram
olan şeylere bulaşması uzak değildir. Her bir otoritenin bir yasak alanı
vardır. Allah'ın yeryüzündeki yasak alanı da ona isyan olan şeylerdir'' veya:
''haram kıldığı şeylerdir.''
[Sahih]
Şa'bi der ki:
"Nu'man'ın hadis rivayet ederken: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem)'in şöyle buyurduğunu işittim" dediğini işittiğim zaman minberde
bir daha kimseden "Hz. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in şöyle
buyurduğunu işittim" sözünü artık duyamayacağımı düşündüğüm için yaklaşıp
dikkatle dinlerdim."
[Sahih]
15074 (6)- Nu'man b.
Beşir'in bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurmuştur: ''elal olan şeyler açıklanmış, haram olan şeyler de belli olmuştur
ve ikisi arasında da şüpheli şeyler bulunmaktadır. Şüpheli şeylerden sakınan
kişi, haram olduğunu bildiği şeylerden daha fazla' sakınacaktır. Şüpheli
şeyleri yapmaya cüret eden kişinin de haram olan şeylere bulaşması uzak
değildir. Bilinmelidir ki kişi, sürüsünü yasak alanın çevresinde otlattığı
zaman sürünün bu alana girmesi çok da uzak olmaz.''
[Sahih]
5. Sa'd b. Ebi Vakkas
- - (-)
15075 (1)- Mücemma' der
ki: Ömer b. Sa'd'ın, babası (Sa'd) ile bir işi vardı. Ancak bu işini dile
getirmeden önce herkesin yaptığı gibi yine bu ihtiyacına yönelik giriş babından
babası Sa'd'ın daha önce duymadığı şeyler söyledi. Sözünü bitirince, Sa'd:
"Evladım! Sözünü bitirdin mi?" diye sordu. Ömer: "Evet,
bitirdim" karşılığını verince, Sa'd şöyle dedi: "Bu ihtiyacını
karşılamam çok uzak değildi. Ancak bu sözlerini işittikten sonra bu ihitiyacını
karşılamam çok uzak oldu. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in: ''Öyle
topluluklar olacak ki ineğin otu yemesi gibi dillerini olur olmaz sözlere
dolayacaklardır'' buyurduğunu işittim,"
Başka bir kanalla gelen
rivayet ise ifade şöyledir: "Ömer b. Sa'd der ki: "Babamla bir işim
vardı."
[Hasen]
Heysemi,
Mecmau'z-Zevaid'de (8/116) Bezzar'ı kaynak göstererek zikretmiştir.
15076 (2)- Sa'd b. Ebi
Vakkas'ın bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''İneğin
otu yemesi gibi dillerini olur olmaz sözlere dolayan topluluklar çıkmadıkça
kıyamet kopmaz'' buyurmuştur.
[Hasen]
Heysemi,
Mecmau'z-Zevaid'de (8/116) zikretmiş ve: "Ravileri Sahih'in ravileridir.
Ancak Zeyd b, Eslem,
Sa'd'dan hadis işitmiş değildir" demiştir.
6. İbn Ömer
- - (-)
15077- Haşim bildiriyor:
İbn Ömer: ''Kişi içlerinden bir dirhemi haram olan on dirhemle bir giysi satın
aldığı zaman o giysi üzerinde durdukça Allah namazlarını kabul etmez'' dedi ve
iki parmağını kulaklarına sokup şöyle devam etti: "Şayet bu sözü Hz.
Nebi'den (Sallallahu aleyhi ve Sellem) işitmediysem şu kulaklarım sağır
olsun!,,
[Zayıf]
Heysemi,
Mecmau'z-Zevaid'de (10/292) der ki: "Ahmed, Haşim'in İbn Ömer'den yaptığı
rivayeti nakletti, Haşim'i tanımıyorum. Diğer ravileri güvenilir bulunmuştur.
Sadece Bakiyye müdellistir."
7. Cabir b. Abdullah
- - (-)
15078 (1)- Cabir b.
Abdillah bildiriyor: Hz. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem), Ka'b b. Vere'ye:
''Ey Ka'b b. Ucre! Haramla beslenen bir vücut cennete giremez! Böylesi bir
vücut cehennem i daha çok hak eder'' buyurdu.
[Sahih]
Diğer tahric: İbn Hibban
(4514) ve Hakim, Müstedrek'te (4/422) rivayet ettiler:
15079 (2)- Cabir b.
Abdillah bildiriyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Ey Ka'b b.
Ucre! Haramla beslenen bir beden cennete giremez! Böylesi bir beden cehennemi
daha çok hak eder'' buyurdu.
[Sahih]
27153 (l)'de tekrar
edecektir.
8. Mikdam b.
Ma'dikerib
- - (-)
15080- Ebu Bekr b. Ebi
Meryem der ki: Mikdam b. Ma'dikerib'in süt satan bir cariyesi vardı. Cariye bu
sütü satar, Mikdam da parasını alırdı. Ona: "Sübhanallah! Sütü satıp
parasını alıyor musun?" denilince: "Evet, bunda ne sakınca var
ki?" karşılığını verdi ve şöyle devam etti: "Zira Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in: ''İnsanlara öyle bir zaman gelecek ki işe
yarar tek şey dinar ve dirhem olacaktır'' buyurduğunu işittim."
[Zayıf]
Diğer tahric: Taberani,
el-Mu'cemu'l-kebir'de (20/660) rivayet etti.